سیاست‌های زن‌ستیزانه حکومت؛ اجازه «سرپرست» برای خروج از کشور زنان

در حالی که شهروندان ایران با شعار «زن، زندگی، آزادی» پنج ماه است که علیه سیاست‌های سرکوبگرانه و زن‌ستیزانه جمهوری اسلامی اعتراض می‌کنند، روز سه‌شنبه ۱۱بهمن۱۴۰۱، اعلام شد مطابق مصوبه تازه مجلس، خروج همه زنان از ایران منوط به «اجازه سرپرست» خواهد بود. پیش از این، فقط زنان متاهل و زیر ۱۸ سال برای خروج از کشور نیاز به اجازه شوهر داشتند و دختران بالای ۱۸ سال یا زنانی که طلاق گرفته بودند، نیاز به مجوز نداشتند. روز گذشته ۱۱بهمن۱۴۰۱، «کاظم دلخوش»، سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس ضمن، تایید اینکه این مصوبه برای تایید نهایی در حال بررسی است در توضیح اینکه منظور از «سرپرست» برای زنانی که خود سرپرست خانواده هستند یا جدا شده‌اند یا والدین و همسرشان در قید حیات نیستند چه معنایی دارد، جزییات بیشتری ارایه نکرد. انتشار این خبر در رسانه‌ها واکنش‌های بسیاری را به دنبال داشت و بسیاری از شهروندان ایران به‌ویژه زنان و شماری از حقوقدانان و کنشگران مدنی را خشمگین کرد. «محسن برهانی» حقوقدان و عضو تعلیق شده هیات علمی تهران که در طول اعتراضات ایران نسبت به تصمیمات فراقانونی نهادهای مختلف، به‌ویژه دستگاه قضایی ایران واکنش‌های انتقادی داشته، در واکنش به اخبار این مصوبه نوشته است: «به اسم منع خشونت علیه زنان، مجلس انقلابی در پی تولید محدودیت و خشونت است، خروج زنان مجرد بالای ۱۸ سال از ایران بدون اجازه سرپرست را هم می‌خواهند ممنوع کنند. امثال این مصوبات ناشی از نگاهی محجورانگارانه و پدرسالارانه به زنان این مملکت است و هیچ مستند شرعی ندارد.» «سارا امت‌علی»، روزنامه‌نگار سابق حوزه میراث فرهنگی و تولیدکننده محتوای آموزش نیز نوشته است: « مادر ۶۴ ساله من زندگی مادرش رو اداره می‌کنه، مسوول امور مالی برادرشه که خارج از ایرانه، من و خواهرم رو در سخت‌ترین شرایط بزرگ کرده و اگر نبود، پدرم توان برداشتن یه قدم درست در زندگی نداشت. حالا یک عده نرینه احمق حکم کردن که این زن برای خروج از ایران باید از “سرپرست”ش اجازه بگیره.» اعلامیه جهانی حقوق بشر: ماده ۱۲-عدم دخالت در احوال شخصی ماده ۲۲-حق امنیت اجتماعی فرهنگی مالی ماده ۲۸-حق دنیای زیبا و آزاد برای همه فعال حقوق بشردر ایران کوثر ولی زاده